Sql Deyimleri

SQL deyimleri veritabanları üzerinde çeşitli işlemleri yerine getirirler. Veritabanından sorgulama yapmak için SELECT, ekleme yapmak için INSERT güncelleme yapmak için UPDATE, silme yapmak için DELETE, yeni tablo oluşturmak için CREATE TABLE gibi komutlara sahiptir. Bu komutlar işlevlerine göre şu şekilde kategorilendirilir:

• DDL (Data Definition Language): Veri tanımlama deyimleri.
• DML (Data Manuplation Language) : Veri düzenleme dili.
• DCL (Data Control Language): Veri kontrol dili.

A. DDL (DATA DEFİNİTİON LANGUAGE) DEYİMLERİ

DDL deyimleri veritabanı üzerinde nesne yaratmak için kullanılırlar. En yaygın kullanılan DDL deyimleri şunlardır:

• CREATE
• ALTER
• DROP

CREATE DEYİMİ

CREATE deyimi tablo ve view gibi bir veritabanı nesnesi yaratmayı sağlar.

Tablo Yaratmak:

Veritabanı üzerinde bir tablo yaratmak için CREATE deyimi kullanılır.

Yapısı:

CREATE 

Örnek:

CREATE TABLE Musteri

(

   mus_id      char(4) NOT NULL 

   mus_ad       varchar(40)     NULL,

   ili         varchar(20)     NULL,

   ulke        char(2) NULL,

   adres       varchar(30)     NULL

)

NOT: Char, varchar, integer, numeric gibi sözcükler tablo alanlarındaki temsil edilecek verinin türünü belirtir. SQL'de SMALLINT, VARCHAR, DECIMAL(x,y), FLOAT(x;y), DATE, LOGICAL, TIME, TIMESTAMP, GRAPHIC(n) gibi alan veri türleri vardır.

Örnek:

CREATE TABLE personel

(

Sskno Integer,

Adi Varchar(20) not null,

Soyadi Varchar(20) not null,

Departman integer

)

ALTER DEYİMİ

Daha önce yaratılmış nesnenin değiştirilmesini sağlar. Örneği bir tablonun tasarımını değiştirmek gibi.

Örnek:

ALTER TABLE MusteriADD tel varchar(20) NOT NULL

Yukarıdaki deyimde musteri tablosunun alanlarına tel adlı bir alan daha eklenmiştir.

DROP DEYİMİ

Bir nesnesin silinmesini sağlar.

Örnek:

DROP TABLE MUSTERI

Müşteri tablosunun verilerini ve tabloyu siler.

B. DML (DATA MANIPULATION LANGUAGE) DEYİMLERİ

Veritabanı içindeki verileri elde etmek ve değiştirmekle ilgili SQL deyimleridir.

· SELECT

· INSERT

· UPDATE

· DELETE

SELECT DEYİMİ

Veritabanındaki verilere erişmenin, diğer bir deyişle onları görmenin ya da onları elde etmenin en sık kullanılan yöntemidir. Genellikle bir ya da daha çok tablonun bütün alanları ya da belli alanları için SELECT deyimi yazılır.

Temel Yapısı:

SELECT [ALL] [DISTINCT] liste [INTO yeni tablo] FROM [tablo]

[WHERE ifade]

[GROUP BY ifade]

[HAVING ifade]

[ORDER BY ifade]

[COMPUTE ifade]

Seçeneklerin Anlamları:

ALL sözcüğü bütün satırların sonuç listesinde görünmesini sağlar.

DISTINCT sözcüğü sadece tek olan (unique) kayıtların sonuç listesinde yer almasını sağlar.

liste parametresi veriden seçilecek kolonu (sütunu) belirtir.

INTO sözcüğü yeni bir tablo yaratmayı sağlar.

yeni tablo parametresi sorgu sonucu yaratılacak tabloyu belirtir.

FROM sözcüğü belli bir tablonun seçilmesini sağlar.

tablo parametresi ise sorgulanacak olan tablo ya da tabloları, görünümleri belirtir.

WHERE bir koşulu belirterek sadece o kuşula uyan kayıtların seçilmesini sağlar.

GROUP BY Kayıtların gruplanmasını sağlar. HAVING deyimiyle de ara toplamların alınmasını sağlar.

HAVING sözcüğü de kayıtlarda kısıtlama yapar ancak hesaplamayı etkilemez.

ORDER BY sözcüğü ise belirtilen kolona göre listelenen kayıtları sıralamayı sağlar. Sıralama artan (ASC) ya da azalan (DESC) olabilir

COMPUTE sözcüğü ise hesaplama yapar. Tipik olarak SUM, AVG, MIN, MAX, COUNT gibi fonksiyonları kullanarak hesaplama yapar.

Örnek:

SELECT * FROM musteri

Yukarıdaki deyim ile musteri tablosundaki bütün bilgiler elde edilir. SELECT deyiminin ardından kullanılan * (asterisk) işareti bütün kayıtlar anlamına gelir. Bu deyimin aynısı (aynı sonucu vereni) şu şekilde de yapılabilir:

Örnek:

SELECT kod, ad, soyad, grup, il, bakiye FROM musteri

Müşteri tablosu:

kodu	Ad	Soyad	grup	il	bakiye
1	Ahmet	Uzun	ithal	İZMİR	300000
2	Ayşe	Yılmaz	ithal	ANKARA	400000
3	Mehmet	Yılmaz	ihraç	ANKARA	100000
4	Hüseyin	Uzun	ihraç	İZMİR	600000
5	Nuri	Gezer	ithal	İZMİR	900000
6	Fatma	Örnek	ihraç	İSTANBUL	300000

Sorgunun sonucu:

1	Ahmet	Uzun	ithal	İZMİR	300000
2	Ayşe	Yılmaz	ithal	ANKARA	400000
3	Mehmet	Yılmaz	ihraç	ANKARA	100000
4	Hüseyin	Uzun	ihraç	İZMİR	600000
5	Nuri	Gezer	ithal	İZMİR	900000
6	Fatma	Örnek	ihraç	İSTANBUL	300000

SELECT deyimi ile sadece belli kolonlar (alanlar) da seçilebilir:

ARAMA

Tablo: Arama Kriterleri:

Karşılaştırma operatörleri	(=, >, <, >=, <>, !=, !<, !>
Aralık belirtme	BETWEEN ve NOT BETWEEN
Liste	IN ve NOT IN
String karşılaştırma	LIKE ve NOT LIKE
Bilinmeyen değerler	IS NULL ve IS NOT NULL
Koşulların birleştirilmesi	AND, OR
Olumsuzlaştırma	NOT

ÖRNEK:

SELECT * from musteri WHERE bakiye BETWEEN 100000 AND

3000000

Aynı anlamda:

SELECT * from musteri WHERE bakiye <= 100000 AND

>= 3000000

ÖRNEKLER:

SELECT * FROM MUSTERI

WHERE borcu BETWEEN 100 AND 2000

AND grup='özel'

Yukarıdaki sorgulamada grubu 'özel' olan ve ayrıca da borcu değerinin 100 ile 200 arasında olanı listelenir.

ARİTMETİK İŞLEMLER

Aritmetik işlemleri gerçekleştirmek için belli operatörler kullanılır:

OPERATÖRLER AÇIKLAMALARI

+ Toplama

- Çıkarma

/ Bölme

* Çarpma

SELECT borcu, borcu*2 FROM MUSTERI

VERİLERİ SIRALAMAK

SELECT deyimi ile elde edilen veriler istenirse sıralanabilir. Sıralama belirtilen bir ya da daha fazla kolona göre yapılır. Bunun dışında sıralama ASC (ascending-artan) ya da DESC (descending-azalan) olarak belirtilebilir.

Kullanım Biçimi:

SELECT kolon_listesi

ORDER BY kolon adı ASC ya da DESC

ORDER BY sözcüğü ise verilerin istenilen alan göre sıralı olarak listelenmesini sağlar.

SELECT * FROM musteri

ORDER BY ad

Yukarıdaki deyim ile müşteri tablosundaki bütün kayıtlar ad alanına göre sıralı olarak listelenirler.

GRUPLANDIRMA İŞLEMLERİ

Gruplama seçenekleri tablo satırlarının belli alanlarına göre gruplandırılmasını sağlar.

GROUP BY sözcüğü ise yapılan bir gruplandırma işlemine göre listeleme sağlar.

Örnek:

SELECT grup, sum(bakiye) FROM musteri

GROUP BY grup

Yukarıdaki örnekte müsteri tablosundaki bakiye alanı grup kodu bazında toplanır.

GROUP BY ile yapılan gruplandırma (alt toplamlar) işlemi içinde ayrıca HAVING sözcüğü kullanılarak bir koşul da verilebilir.

SELECT grup, sum(bakiye) FROM musteri

GROUP BY grup

HAVING il = 'İZMİR'

Yukarıdaki deyim ile müşteri tablosundaki bütün kayıtların bakiye bilgiler gruplarına göre ara toplam alınır, bir de il bilgisine göre filtrelenir.

NOT: Gruplama yapılmayan he sütun GROUP BY deyiminde kullanılması gerekir:

Örnek:

SELECT PRODUCTID, CATEGORYID, SUM (UNITPRICE) FROM PRODUCTS

GROUP BY PRODUCTID, CATEGORYID

COMPUTE SÖZCÜĞÜ

COMPUTE sözcüğü toplama fonksiyonunun kullanarak query sonucunda bir toplam satırı üretir. COMPUTE BY sözcüğü ise ek toplam satırları yaratır.

Kullanım Biçimi:

COMPUTE fonksiyon (kolon_adı)

Örnek:

Sipariş tablosu:

tarih	Mkodu	ürün	adet	fiyatı
1/1/1999	1	X-TV	10	100000
2/1/1999	1	X-TR	10	100000
2/1/1999	2	X-TV	15	100000
2/1/1999	3	X-KT	10	200000
3/1/1999	3	X-KT	20	150000
2/2/1999	1	X-TV	22	400000

SELECT ürün, adet

FROM siparis

ORDER BY ürün

COMPUTE SUM(adet)

Yukarıdaki örnekte adet kolonunun toplamı alınır.

Sonucu:

ürün adet

X-KT 10

X-KT 20

X-TR 10

X-TV 10

X-TV 15

X-TV 22

Sum

===================

87

INSERT DEYİMİ

Tabloya veri girmek için kullanılır.

INSERT INTO

(sütunlar listesi) VALUES (değerler listesi)

ÖRNEK:

INSERT INTO CARIANA

(kodu, adi, grubu, adresi)

VALUES ('600', 'FARUK', 'A', '76 sokak no 5')

Örnek: INSER INTO deyimi ile bir tabloyu diğer bir tablodan doldurmak:

use ornek

INSERT INTO cariyedekf

(kodu, adi, grubu, adresi)

(SELECT kodu, adi,

case grubu

when 'A' THEN 'ITHAL'

when 'B' THEN 'YERLİ'

ELSE 'DİĞER'

end,

adresi from cariana)

UPDATE DEYİMİ:

Tablodaki verileri güncellemek için kullanılır. Genellikle güncelleştirilecek satırı belirtmek için WHERE sözcüğüyle kullanılır.

Mevcut bir tablodaki satırları değiştirmek için UPDATE deyimi kullanılır. UPDATE deyimi sadece bir tablo üzerinde kullanılmalıdır. UPDATE deyimi ile SET ve WHERE sözcüğü kullanılır.

SET sözcüğü değiştirilecek kolonları ve değerleri belirtir. WHERE sözcüğü ise değiştirilecek satırı belirtir.

Kullanım biçimi:

UPDATE tablo

SET kolon = ifade

WHERE arama_koşulu

Örnek: Aşağıdaki örnekte fiyat değerini %10 artırır.

UPDATE siparis

SET fiyatı= fiyatı * 1.1

Örneğin bir kaydı düzeltmek istersek ;

UPDATE Musteri

SET Ad = 'Nuri Yılmaz'

WHERE kod='1';

Örneğin tüm musterilerin bakiyesini %10 artırmak istediğimizde;

UPDATE Musteri

SET bakiye=bakiye*1.1;

DELETE DEYİMİ

Bir tablodaki verileri silmek için DELETE komutu kullanılır. Örneğin Öğrenci tablosundaki tüm verileri silmek için;

DELETE * from musteri;

Tabloda, bakiyesi 1000'den küçük olan müşterilerin satırlarını silmek için:

DELETE * FROM musteri WHERE bakiye <=1000

Kullanım biçimi:

DELETE tablo

WHERE arama_koşulu

Örnek: Tablodan satır silmek

Aşağıdaki örnekte müşteri tablosundan 'B' grubuna sahip olan müşteriler silinir.

DELETE musteri

WHERE grubu = 'B'

C. DCL (DATA CONTROL LANGUAGE) DEYİMLERİ

Veritabanındaki kullanıcı haklarını düzenlemek için kullanılan deyimlerdir. Örneğin GRANT, DENY, REVOKE gibi.

Örnek:

USE Northwind

GRANT SELECT ON Stok TO PUBLIC

GRANT DEYİMİ

Aşağıdaki örnek Ayşe adlı kullanıcı veritabanı ve tablo oluşturma izni verilir:

GRANT CREATE DATABASE, CREATE TABLE

TO ayşe

GÖZDEN GEÇİRME

1. SQL deyimleri hangi gruplara ayrılır.

2. SELECT deyiminin kullanım şekillerini açıklayınız?

3. INSERT deyiminin amacı nedir?

4. UPDATE deyiminin amaçları nelerdir?

NOT: Bu dokümanlar Faruk Çubukçu tarafından hazırlanmıştır. Bütün hakları saklıdır. Ticari olarak kullanılamaz. Bakınız: www.farukcubukcu.com

Adı geçen ve telif haklı olan ürünler bilgi amaçlı olarak kullanılmıştır.